خبرگزاری عربستان سعودی گزارش داد که وزیر خارجه این کشور به همراه وزرای خارجه مصر، اردن، امارات متحده عربی، اندونزی، پاکستان، ترکیه و قطر روز جمعه نگرانی عمیق خود را درمورد اظهارات نمایندگان اسرائیل ابراز کردند. نمایندگان اسرائیل گفته بودند که گذرگاه رفح فقط در یک جهت بازگشایی خواهد شد.

وزرای امور خارجه این کشورها در بیانیه مشترکی گفتند که چنین اقدامی آوارگی فلسطینی‌ها از نوار غزه به مصر را تسهیل می‌کند.

آنها قاطعانه هرگونه تلاشی برای مجبور کردن فلسطینی‌ها به ترک سرزمینشان را رد کردند و بر لزوم پایبندی کامل به طرح دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، که بازگشایی گذرگاه رفح در هر دو جهت و تضمین آزادی رفت و آمد بدون اجبار را تصریح می‌کرد، تاکید کردند.

این وزرا افزودند باید شرایطی ایجاد شود که فلسطینی‌ها بتوانند در سرزمین خود بمانند و در بازسازی آن، تحت یک چارچوب جامع با هدف بازگرداندن ثبات و رسیدگی به بحران انسانی در غزه، مشارکت کنند.

آنها مجددا از تعهد ترامپ به صلح منطقه‌ای قدردانی کردند و بر اهمیت اجرای کامل و بدون مانع طرح او تاکید کردند.

این بیانیه همچنین بر نیاز فوری به آتش‌بس پایدار، پایان دادن به رنج غیرنظامیان، دسترسی نامحدود به غزه برای کمک‌های بشردوستانه و آغاز تلاش‌های اولیه برای بهبود و بازسازی تاکید کرد. این وزرا همچنین خواستار شرایطی شدند که به تشکیلات خودگردان فلسطین امکان دهد در این منطقه محصور مسئولیت‌ و فعالیتش را از سر بگیرد.

این هشت کشور بر آمادگی‌شان برای همراهی با ایالات متحده و شرکای بین‌المللی مجددا تایید کردند؛ همراهی برای تضمین اجرای کامل قطعنامه ۲۸۰۳ شورای امنیت سازمان ملل و سایر قطعنامه‌های مربوطه، برای دستیابی به صلحی عادلانه و پایدار مبتنی بر قوانین بین‌المللی و راه‌حل دو کشوری، ازجمله تاسیس یک کشور مستقل فلسطینی در امتداد مرزهای ۱۹۶۷ با اورشلیم شرقی به عنوان پایتخت آن.

روز جمعه وبسایت آکسیوس به‌نقل از دو مقام آمریکایی و یک منبع غربی نوشت که دونالد ترامپ قصد دارد تا پیش از کریسمس ورود به مرحله دوم صلح غزه را اعلام و از ساختار جدید حکمرانی این منطقه رونمایی کند.

بر اساس این گزارش، آتش‌بس شکننده در غزه بزرگ‌ترین دستاورد سیاست خارجی ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش تاکنون بوده و دولت او می‌خواهد هرچه سریع‌تر وارد مرحله دوم صلح شود تا از بازگشت جنگ جلوگیری کند. اگرچه آتش‌بس کاملا فرو نپاشیده، اما از زمان اجرایی شدن آن در ۱۱ اکتبر، حملات اسرائیل باعث کشته شدن ۳۶۶ فلسطینی شده و در حملات حماس نیز چند سرباز اسرائیلی کشته شده‌اند.

یکی از عناصر کلیدی مرحله اول، یعنی آزادی تمام گروگان‌های زنده و اجساد گروگان‌ها از سوی حماس، تقریبا تکمیل شده است. تنها بقایای یک گروگان هنوز بازگردانده نشده. روز پنج‌شنبه هیئتی اسرائیلی برای بازیابی این پیکر باقی‌مانده با میانجی‌های قطری و مصری دیدار کرد.

اسرائیل تحت فشار آمریکا پذیرفته است گذرگاه رفح را باز کند و به فلسطینی‌ها اجازه خروج از غزه به سوی مصر را بدهد؛ اقدامی که مورد انتقاد کشورهای اسلامی قرار گرفته است. اسرائیل، مصر و آمریکا می‌گویند در حال مذاکره برای ترتیبات امنیتی هستند که امکان بازگشت فلسطینی‌ها از مصر به غزه را فراهم کند.

مرحله دوم صلح غزه شامل خروج بیشتر نیروهای اسرائیلی از این منطقه، استقرار یک نیروی بین‌المللی تثبیت‌کننده در غزه و آغاز سازوکار جدید حکمرانی خواهد بود که ازجمله شامل «هیئت صلح» به رهبری ترامپ می‌شود.

روز جمعه همچنین کایسا اولونگرن، نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور حقوق بشر، در گفتگو با عرب‌نیوز از «ویرانی کامل» غزه خبر داد و دسترسی بسیار محدود به آنچه در آن منطقه می‌گذرد را چالش‌هایی برای رسانه‌ها و تلاش‌های بشردوستانه توصیف کرد.

او گفت: «ما روزنامه‌نگاران مستقلی نداشته‌ایم که بتوانند درباره تلفات یا ویرانی‌ها گزارش دهند. کم‌کم، اطلاعات بیشتری منتشر می‌شود و ما شاهد ویرانی کامل در بسیاری از نقاط غزه هستیم و می‌‌دانیم که مردم خانه‌ای ندارند که به آن بازگردند.»

اولونگرن از نفوذ دیپلماتیک رو به رشد عربستان سعودی به‌منزله یکی از مهم‌ترین تغییرات در منطقه نام برد و افزود: «عربستان سعودی با اروپا در حال تعامل است که می‌تواند برای خاورمیانه‌ای باثبات‌تر بسیار مهم و تاثیرگذار باشد.»

او تاکید کرد که پاسخگویی درمورد جنایات جنگی، که هر دو طرف مرتکب شده‌اند، باید از طریق دادگاه بین‌المللی کیفری تضمین شود.

این مقام اتحادیه اروپا در پاسخ به اینکه آیا کشورهای اروپایی از احکام بازداشت دیوان کیفری بین‌المللی برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و یوآو گالانت، وزیر دفاع سابق او، حمایت می‌کنند، گفت: «ما امضاکنندگان اساسنامه رم هستیم، بنابراین به این معاهده پایبندیم.»